جاذبه های گردشگری شهر مادرید
موزه پرادو
موزه پرادو یکی از گوهرهای فرهنگی ارزشمند شهر مادرید و یکی از بهترین گالریهای هنری جهان به شمار میرود. این موزه در خیابان «پسئو دل پرادو» (Paseo del Prado) واقع شده و شاهکارهایی از استادان بیبدیل اروپایی مانند «ولاسکِز»، «گویا»، رافائل، «روبنس» و «بوش» را در ساختمانی قرن هجدهمی به سبک نئو کلاسیک به نمایش میگذارد. این ساختمان از سال ۱۸۱۹ به عنوان موزه استفاده میشود. در مجموعه حاضر در موزه بیش از ۸۶۰۰ نقاشی و ۷۰۰ مجسمه وجود دارد. شاید بتوان ادعا کرد که منسجمترین مجموعه از نقاشیهای اسپانیایی در جهان را میتوان در موزه پرادو پیدا کرد.
موزه پرادو برای اولین بار در ۱۰ نوامبر سال ۱۸۱۹ افتتاح شد و نامش از محلهای که در آن قرار دارد گرفته شده است. در این منطقه سابقاً باغهایی وجود داشت که به پرادو یا علفزار شهرت داشتند. ملکه اسپانیا در آن زمان شیفته موزه لوور پاریس شده و میخواست مجموعهای عظیم را در کشور خود به نمایش بگذارد. نتیجه این عمل وی چندین هزار اثر هنری است که امروزه شاهد آن هستیم. البته در عصر حاضر تمهیداتی صورت گرفت تا بتوان گستره وسیعتری از آثار را به نمایش گذاشت. طی جنگهای داخلی اسپانیا تمام آثار ارزشمند موزه به وسیله کیسههای شن در زیرزمین ساختمان محافظت میشدند. وسعت مجموعه داخل موزه حیرت انگیز بوده و بسیار مهم است که پیشاپیش برخی از برجستهترین آثار را در ذهن داشته باشید و طی بازدید بر روی آنها تمرکز کنید. شاید بتوان معروفترین تابلوی موجود در موزه را «ندیمهها» اثر ولاسکز دانست که شاهزاده مارگاریتا و دو بانوی منتظر به همراه خود هنرمند با قلمویی در دست را به تصویر میکشد. یکی دیگر از نقاشیهای معروف این هنرمند شهیر، تابلوی «پیروزی باکوس» خدای رومیها است.
هنرمند شاخص دیگر مجموعه، فرانسیسکو گویا خواهد بود که بخش بزرگی از موزه را در بر میگیرد. تندیس وی بیرون ورودی اصلی موزه نصب شده است. تابلوی بسیار معروف «باغ خوشیها» اثر بوش، به همراه بسیاری دیگر از آثار ارزشمند او در موزه پرادو به نمایش گذاشته شدهاند. وی یکی از هنرمندان محبوب شاه فیلیپ دوم بود. نقاشیهایی از «روبنس»، یکی دیگر از بزرگان تاریخ نقاشی اروپا نیز در مجموعه به چشم میخورند. استادان دیگری چون «رامبراند» و «دُورِر» نیز در بین هنرمندان گرانقدر موزه پرادو حضور دارند. عصر طلایی اسپانیا به وسیله آثاری ارزنده از «ریبِرا»، «زورباران» و «موریو» به نمایش گذاشته شده است. با توجه به اینکه گذر از هنر قرون وسطی به رنسانس بدون نام بردن از نقاشی ایتالیایی امکان پذیر نیست؛ مجموعهای از آثار هنرمندانی چون «فرا آنجلیکو»، «بوتیچلی»، «تینتورتو» و «تیسین» که همچنین بر روی هنر باروک اسپانیا نیز تأثیری قوی داشتند را هم میتوان مشاهده کرد.
با در نظر داشتن وسعت مجموعه میتوان به راحتی ادعا کرد که این موزه ارزش چند بار بازدید را دارد، اما اگر تنها یک بار موقعیت بازدید از آن را داشتید، شاهکارهای برجستهای وجود دارند که بهتر است از آنها شروع کنید. اگر زمان اضافه داشتید شاید بد نباشد به تماشای آثار اسپانیایی قرن ۱۷ هم بپردازید. برای استراحتی کوتاه و غذایی سبک، میتوانید به کافه تریای موزه بروید. فروشگاه پرادو نیز یکی دیگر از توقفهای ارزشمند شما خواهد بود. اگر قبل از بازدید از موزه کارت گردشگری مادرید را تهیه کرده باشید میتوانید به رایگان وارد موزه شده و بدون هیچ صفی در اولویت باشید. البته این کارت امکان ورود رایگان به بیش از ۵۰ موزه شهر را به شما خواهد داد.
کاخ سلطنتی مادرید
از دیدنیهای اسپانیا میتوان به کاخ سلطنتی مادرید اسپانیا اشاره کرد که قبلا محل سکونت رسمی خانواده سلطنتی بوده است. این قصر به فرمان فیلیپ پنجم در قلعه آلکازار که یک قلعه آفریقایی بود ساخته شده است. کاخ سلطنتی مادرید را بزرگترین قصر سلطنتی اروپا میدانند. نمای اصلی کاخ سلطنتی مادرید اسپانیا را زیرزمین دو طبقه تشکیل داده که ستونهای بیرون آمده از آن پنجرههای سه طبقه اصلی را شامل میشود. داخل قصر مادرید از مصالح مرغوب استفاده شده است، نمای تزئین شده داخل قصر از سنگ مرمر اسپانیایی، پنجرههایی از جنس چوب ماهون و گچبری زیبا که هنرمندان قرن هجدهم آن را اجرا کردهاند. راهرو اصلی کاخ سلطنتی که جزء یکی از زیباییهای اصلی این مجموعه به شمار میرود با سنگ مرمر یک تکه مزین شده است و چهار توپ که نماد چهار عنصر اصلی آب، خاک، آتش و هواست در چهار گوشه راهرو جای گرفتهاند. مذهب کاتولیک در آن زمان مورد تهاجم مسلمانان و یهودیان قرار گرفته بود اما با وجود جنگهای بیشمار توسط اسپانیاییها حفاظت میشد که میتوان آثار مذهبی آنها را در نقاشیهای روی سقف تماشا کرد. اتاق تخت پادشاه زیباترین و بزرگترین اتاق است که دکوراسیون آن از زمان پادشاهی چارلز سوم همچنان به همان سبک باقی مانده است. این اتاق را با نقاشیهای زیبا، وسائل قیمتی و آیینه طراحی کردهاند. تالار ستونها مکانیست در کاخ که سقف آن خورشید را نمایش میدهد به معنی اینکه همهی نیروهای طبیعت با وجود آن آگاه و هوشیار و شاد هستند، در واقع مثالیست از شاه که خدای آفتاب و موسیقی و شعر بوده است. مجسمهای از چارلز پنجم در همین تالار وجود دارد که توسط ایزابل دوم در قصر نصب گردیدهاست. همچنین یک مجسمه از چارلز سوم با پوشش رومی در طبقه همکف و مجسمه مشابه دیگر از چارلز چهارم در طبقه اول قرار دارد. دو قسمت جذاب و دیدنی دیگر در این کاخ بخش نگهداری از زرههای سلطنتی و بخش داروخانه ی سلطنتی ست که از نسخههای خانواده سلطنتی، گیاهان دارویی و داروها نگهداری میشود.
کاخ سلطنتی مادرید علاوه بر این که یکی از اماکن مهم و دیدنی اسپانیاست اما از نظر شکوه تاریخی همچنان تعداد کثیری از مراسم تشریفاتی پادشاه آنجا نیز برگزار میشود. درب کاخ برای عموم همیشه باز است به جز زمانی که مراسم دولتی در آنجا اجرا میشود.
موزه ملی باستان شناسی مادرید
موزهی ملی باستانشناسی نیز از جاهای دیدنی مادرید است که بازدید از آن با وجود آثار ارزشمندی که از سراسر اسپانیا جمعآوری شدهاند، سفری در تاریخ غنی اسپانیا بهحساب میآید. آنچه شما را شگفتزده خواهد کرد، وجود اقلام شگفتانگیز فراوانی است که تاریخ آنها به پیش از دورهی روم باستان بازمیگردد. بهترین گنجینهها و مجسمههای متعلق به شبهجزیرهی ایبری (شامل اسپانیا و پرتغال)، با وجود اینکه دستکم ۲۵۰۰ سال از عمرشان گذشته است، تقریبا نو بهنظر میرسند.
بانوی الچه (Lady of Elche) مجسمهی نیمتنهی زنی است که پوشش سر آن ریزهکاریها و جزئیات فراوانی دارد و حلقههای بزرگی روی گوشهای اوست. گنجینهی گوارازار (Guarrazar) که مجموعهای از صلیبها و تاجهای اعطایی توسط ویزیگوتهاست و تاریخ آن به دههی ۶۰۰ میلادی بازمیگردد، قدمت چندانی ندارد، ولی بهاندازهی آثار قدیمی این موزه، شگفتانگیز و تأثیرگذار است.
دروازه ی خورشیدPuerta del Sol
این میدان بزرگ که در نزدیکی ساختمان ادارهی پست قرار دارد، هم در شهر مادرید و هم در کل اسپانیا محل ملاقات محبوبی است. تقریبا تمام اسپانیاییها ساعت بالای ساختمان ادارهی پست را میشناسند، چون آنها را به یاد شمارش معکوس شب سال نو در تلویزیون میاندازد. رسم جالبی هم درمورد این ساعت وجود دارد؛ طبق این رسم میتوانید با هر صدای زنگ ساعت (در مجموع ۱۲ بار) برای خوششانسی یک دانه انگور بخورید.
در این میدان مجسمهی خرس و درخت (که به درخت توتفرنگی ترجمه میشود و علت آن هم شباهت میوههای درخت با توتفرنگی است) نیز وجود دارد که از قرون وسطی نماد شهر مادرید بوده است.
خیابان گران ویا
گران ویا یکی از زیباترین خیابان های واقع شده در مادرید است که به زبان انگلیسی به معنیGreat Way و به فارسی به معنی راه یا مسیر عالی برگردانده می شود. این خیابان از منطقه Calle de Alcalá به میدان Plaza de España حرکت می کند و در مجاورت Plaza de Cibeles قرار دارد.
از این خیابان گاها با نام خیابان اسپانیش برادوی (Spanish Broadway) هم نام برده می شود. این خیابان به عنوان یکی از مهم ترین خیابان های خرید کشور اسپانیا و شهر مادرید می باشد و در آن تعداد زیادی ساختمان های برجسته، هتل ها و سینما هم وجود دارد. هر چند در سال های اخیر بسیاری از سینما ها و سالن های تئاتر جای خود را به مراکز خرید داده اند.
گران ویا را به عنوان نمایشگاه معماری احیا شده قرن بیستم هم می شناسند چرا که سبک های معماری احیا شده مانند سبک معماری Vienna Secession، Plateresque، Mudéjar، Art Deco و بسیاری دیگر از سبک های معماری در این دوره را می توان در این خیابان مشاهده کرد. دیدن مناظر و سبک های متنوع معماری موجود در این خیابان خود به نوعی به موزه شبیه است که می تواند زمان زیادی را از علاقمندان بگیرد.
در اواسط قرن نوزدهم برنامه ریزان شهری مادرید تصمیم گرفتند که یک خیابان جدید را ایجاد نمایند که بتوانند بواسطه آن Calle de Alcalá را به Plaza de España اتصال دهند.
این یکی از پروژه های سخت در آن زمان بود زیرا نیاز داشت تا بسیاری از ساختمان های موجود در این مسیر تخریب شوند و به همین دلیل نام این پروژه را an axe blow on the map به معنی ضربه تبر در زیر نقشه نامیدند.
چند دهه بعد از اولین برنامه ریزی شهری ساخت و ساز آغاز شد و پروژه با تخریب برخی از ساختمان ها و زیر ساخت ها آغاز شد، به دنبال این اقدام بسیاری از رسانه ها و روزنامه ها واکنش های خشمگینانه و توام با نا رضایتی را سر دادند و به همین دلیل نام گران ویا یا راه عالی یا راه بزرگ را در ابتدا این رسانه ها بودند که بر خیابان گران ویا گذاشتند زیرا اعتقاد داشتند که پروژه بسیار سنگین است و عواقب زیادی به همراه خواهد داشت.
سرانجام بعد از کش و قوس های زیاد در سال ۱۹۰۴ ادامه ساخت و ساز و تاسیس این مسیر تصویب شد و در سال ۱۹۱۰ بعد از توقف هایی که داشت پروژه استارت خورد. در نهایت در سال ۱۹۲۹ این پرژه آخرین قسمت های خود را هم انجام داد و نهایتا خیابان گران ویا افتتاح شد.
خیابان گران ویا مادرید نام های تاریخی زیادی را در طول تاریخ خود تجربه کرده که البته این نام ها هم بصورت رسمی و هم بصورت غیر رسمی به این خیابان اطلاق می شده است. بهترین روش برای شناخت این نام ها این است که آنها را به سه بخش تقسیم کنیم:
بخش اول مربوط به سال های بین ۱۹۱۰ تا ۱۹۱۷ و درست بعد از اتمام ساخت و ساز خیابان می باشد. در این سال ها خیابان را با نام Calle del Conde de Peñalver (خیابانCount of Peñalver) نامگذاری کردند.
بخش دوم مربوط به سال های ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۱ است که در واقع فاز دوم پروژه در حال ساخت بود. در این زمان به دلیل فوت یکی از سیاستمداران مشهور به نام Margall این خیابان با نامCalle de Pi y Margall (خیابان Francisco Pi y Margall) نامگذاری شد.
در بخش سوم که فاز سوم ساخت خیابان بود و آخرین بخش از خیابان آماده می شد که البته تا سال ۱۹۲۵ هم شروع نشده بود نام Calle Eduardo Dato Iradier (خیابانEduardo Dato) خیابان نامگذاری شد که به نام یک سیاستمدار دیگر بود.
سه ماه قبل از آغاز جنگ داخلی اسپانیا، جمهوری دوم اسپانیا تعدادی برخی از نام های خیابان ها را تحت تاثیر نفوذ جناح چپ تغییر داد. در این زمان دو سوم از نام خیابان به نام Avenida de la C.N.T. (خیابان فرعیC.N.T.) نامگذاری شد. وقتی جنگ داخلی آغاز شد این قسمت از خیابان تغییر نام داد و به نام Avenida de Rusia (خیابان Russia) یا خیابان روس ها به دلیل حمایت روس ها از جمهوری اسپانیا شناخته شد.
اما خیلی زود این نام به نام Avenida de la Unión Soviética (خیابان Soviet Union) یا جمهوری شوروی تغییر نام داد.
با این حال این خیابان در بین مردم به نام خیابان Avenida de los obuses (خیابان howitzer) شهرت پیدا کرد، دلیل آن هم بمباران های ادامه دار نیروهای ملی گرا وفادار به فرانسیسکو فرانکو در این خیابان بود.
دلیل این حملات به این خیابان و یا این منطقه این بود که این خیابان محل استقرارEdificio de Telefónica یا شرکت مخابرات اسپانیا بود و از این منطقه به خوبی می شد به هواپیماها برای انتخاب مرجع و مسیر خط دهی کرد و یا کنترل بسیاری از موضع ها را بر عهده گرفت.
درست بعد از پایان جنگ و زمانی که شورشی ها توانستند وارد شهر مادرید شوند آنها به احترام یکی از بزرگترین چهره های سیاس، بنیانگذار حزب فاشیست به نام Falange نام این خیابان را تغییر داده و به نام او یعنی Avenida de José Antonio (خیابان José Antonio) نامگذاری کردند.
این نام تا سال ۱۹۸۱ روی خیابان باقی ماند تا اینکه تحت حکومت دموکراسی اسپانیا، زمانی که شهردار سوسیالیست شهر مادرید نام ۲۷ خیابان این شهر را تغییر داد نام این خیابان بصورت ساده و روان به خیابان Gran Vía (Great Way) تغییر یافت و تا امروز به همین نام شناخته می شود.
جاده جدید فرصت هایی بی نظیری را پیش روی معماران توانا قرار داد تا با استفاده از این فرصت بتوانند ساخت ساختمان های بزرگ در آخرین سبک های معماری را آغاز نمایند.
اولین ساختمان جذاب و فوق العاده چشم نوازی که در خیابان Calle de Alcalá ساخته شد ساختمان معروف Edificio Metrópolis یا ساختمان متروپلیس (Metropolis Building) بود. این ساختمان برجسته در بین سال های ۱۹۰۷ تا ۱۹۱۱ توسط معماران پدر و پسری به نام های Jules وRaymond Février ساخته شد. مجسمه اصلی که توسط این هنرمندان برای این ساختمان به نامLa Unión y el Fénix ساخته شده بود در سال ۱۹۷۵ با مجسمه پیروزی الهه بالدار (Winged Goddess Victory) عوض شد.
کمی جلوتر و در امتداد خیابان گران ویا در سمت چپ نقطه عطفی دیگر با ساخت یک ساختمان خارق العاده دیگر به نام Edificio Grassy به وجود آمده است. یک ساختمان کناری دیگر با یک برج کوچک که در سال ۱۹۱۷ ساخته شده است.
برج Telefónica (Telefónica Building)به عنوان اولین آسمان خراش اروپا شناخته می شود که از دورترین مکان ها قابل دیدن بوده است. این ساختمان در بین سال های ۱۹۲۶ تا ۱۹۲۹ به عنوان شرکت مخابرات اسپانیا ساخته شد. این ساختمان دارای ۸۸ متر ارتفاع است که در زمان خود بلندترین ساختمان در مادرید بوده است و با دستان توانمند معمار آمریکایی Louis S. Weeks ساخته شده است.
میدان پلازا مایور
یکی دیگر از جاهای دیدنی مادرید که حتما باید از آن دیدن کنید، میدان پلازا مایور است. پلازا مایور، میدانی زیبا متعلق به دورهی رنسانس است که در اوایل دههی ۱۶۰۰ میلادی ساخته و بهطور کامل توسط ساختمانهای مسکونی سهطبقهی تاریخی احاطه شده است. این میدان ۹ ورودی دارد و در ایوانهای پایین آن چند کافه وجود دارد.
در میز بیرون کافه قهوهای سفارش دهید (گرچه قیمت آن بالاست ولی حتما باید نوشیدن قهوه را در این مکان زیبا امتحان کنید!) و برای چند دقیقه مادرید را درحین فعالیت و تکاپو تماشا کنید. پس از آن مجسمهی برنزی ۴۰۰ سالهی شاه فیلیپ سوم را مشاهده کنید. شاه فیلیپ سوم در اوج امپراطوری اسپانیا حکومت میکرد.
موزه رینا سوفیا مادرید
موزه ملکه سوفیا یا رینا سوفیا که در حال حاضر محل نمایش بهترین آثار هنری قرن بیستم است بین سالهای ۱۷۷۶ و ۱۷۸۱ با استفاده از نقشه های معماری به نام فرانسیسکو ساباتینی به عنوان محلی برای بیمارستان ساخته شد تا اینکه در سال ۱۹۸۰ معماری به نام آنتونیو فرناندز آلبا طرح نوسازی ساختمان را برعهده گرفت که آسانسورهای شیشه ای و استیل به کار برده شده در این سازه قدیمی بسیار قابل توجه بوده و به آن حس ساختمان های مدرن مادرید را میدهد.
در سال ۱۹۸۸ پس از پایان پروژه این بنا با یک حکم سلطنتی به موزه ملی برای جایگزینی با موزه هنرهای معاصر اسپانیا (MEAC) تبدیل شد.
موزه ملی سوفیا را MOMA نیز مینامند که یادآور موزه هنر مدرن معروف نیویورک میباشد. این موزه که محل نگهداری آثار هنرمندان معاصری چون: خوان میرو، سالوادور دالی، پابلو پیکاسو است یکی از شاخص ترین آثار پیکاسو به نام گرنیکا را در خود جای داده است.
چیدمان آثار موزه به صورت موضوعی بوده بنابراین پراکنده بودن آثار هنرمندان در بین طبقات امری معمولی میباشد. اگر علاقه مند به سبک کوبیسم و پیکاسو هستید آثار هنرمندان دیگری چون خوان گری و جرج براک را از دست ندهید.
نقاشی های خوان میرو که نمادی برای المپیک بارسلون در سال ۱۹۹۲ نیزهست به خاطر رنگ های اولیه اش میشناسند اما از تماشای مجموعه مجسمه های عجیب وی نیز غافل نشوید.
علاوه بر مجموعه آثار بالا چند اثر از هنرمند سوررئالیست دیگری به نام ماکس ارنست و ۲۰ تابلو اط شاهکارهای سالوادور دالی را نیز میتوانید در موزه پیدا کنید.
موزهی هنر تیسن بورنمیسا
موزهی هنر تیسن بورنمیسا یکی از جاهای دیدنی مادرید و بخشی از «مثلث طلایی هنر» مادرید است. نباید خیلی برای هرکدام از این موزهها وقت بگذارید و درگیر تماشای آنها شوید، چون آثار موجود در این مثلث طلایی مکمل یکدیگر هستند، یعنی هرکدام مکاتب و دورههایی را پوشش میدهند که در سایرین پوشش داده نمیشود.
بنابراین در موزهی هنر تیسن بورنمیسا میتوانید آثاری از مکاتب انگلیسی و آلمانی را از هنرمندانی مانند هانس هلباین، هانس بالدونگ گرین و آلبرشت دورر مشاهده کنید. این آثار با آثاری از سایر اساتید دورهی رنسانس مانند تینتورتو ، ورونز، رامبرانت، فان دیک و بسیاری دیگر همراه شده است. در این موزه مجموعهی بزرگی از آثار اکسپرسیونیسم انتزاعی آمریکا و مجموعهای از آثار امپرسیونیسم و پستاکسپرسیونیسم، از هنرمندانی مانند مونه ، رنوآر و دگا نیز وجود دارد.